Συνοπτική Περιγραφή της Έρευνας
Η παρούσα έρευνα ασχολείται με τους καινοφανείς τρόπους διακίνησης της ποίησης στην ψηφιακή εποχή. Το αναδυόμενο λογοτεχνικό είδος γνωστό ως «ψηφιακή ποίηση», το οποίο δημιουργήθηκε μέσω της οπτικοακουστικής και της κειμενικής σύγκλισης, της εκφραστικής βραχύτητας και της συνδεσιμότητας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έχει επαναπροσδιορίσει τη σχέση του κοινού με την ποίηση, αυξάνοντας κατά πολύ τις πωλήσεις ποιητικών συλλογών στους νέους. Παράλληλα, η δημιουργία ποίησης μέσω της τεχνητής νοημοσύνης και της μηχανικής εκμάθησης αποτελεί ανερχόμενο πεδίο που θέτει υπό διερώτηση το όριο μεταξύ ανθρώπινης συνείδησης και αλγοριθμικής δημιουργίας. Ενώ υπάρχει ενεργό ενδιαφέρον για αυτά τα πεδία, ο τρόπος με τον οποίο λογοτεχνικές αυθεντίες και το έργο τους έχουν ανασημασιοδοτηθεί στο ψηφιακό κόσμο παραμένει αδιερεύνητος. Το παρόν εγχείρημα χρησιμοποιεί τις ψηφιακές επιβιώσεις του Κ. Π. Καβάφη ως εφαλτήριο για να εξετάσει την ευρύτερη αναδιαμόρφωση έργων του κανόνα της λογοτεχνίας μέσα από ψηφιακές συμβάσεις.
Το συγκεκριμένο εγχείρημα θέτει τις λογοτεχνικές σπουδές έναντι της θεωρίας των ψηφιακών μέσων. Στην πολυδιάστατη διαδικτυακή παρουσία του Καβάφη εντοπίζεται μια μοναδική ευκαιρία να μελετηθεί ο τρόπος με τον οποίο τα ψηφιακά εργαλεία και οι ψηφιακές πλατφόρμες υπερβαίνουν τα όρια της τυπωμένης ποίησης, μέσω της οικειοποίησης, την αποσπασματικότητας και του μετασχηματισμού έργων έως τώρα γνωστών και οικείων στην έντυπη μορφή τους. Η μελέτη εκτείνεται, επίσης, στους τρόπους με τους οποίους η ροή της πληροφορίας και η αυτενέργεια των χρηστών επηρεάζει τη λογοτεχνική υστεροφημία. Τι σημαίνει το γεγονός ότι η φήμη ενός ποιητή διακινείται σήμερα μέσω πρακτικών που υπερβαίνουν γεωγραφικά όρια και περικλείουν ένα πλήθος φωνών, ιδεολογιών και ταυτοτήτων; Με ποιο τρόπο ανταποκρίνεται αυτή η συμμετοχική κατασκευή της ψηφιακής παρουσίας ενός ποιητή στις ανάγκες και τις συνήθειες του κοινού; Το παρόν εγχείρημα αναζητά απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα μέσω της κριτικής ανάλυσης των ψηφιακών δεδομένων που πλαισιώνουν τη συγγραφική φήμη και καθιέρωση. Ταυτόχρονα, θα εστιάσει στις ψηφιακές πλατφόρμες και τις ευκαιρίες που προσφέρουν για την ενασχόληση με την ποίηση, ώστε να εξετάσει πώς αυτές διαμορφώνουν τη διαδικτυακή δραστηριότητα των χρηστών, τις προτιμήσεις τους και τη διάδρασή τους.
Με τη συγκέντρωση και την κριτική ανάλυση υλικού αντλημένου από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την ηλεκτρονική δημοσιογραφία και το ψηφιακό αρχείο Καβάφη, η έρευνα θα ακολουθήσει δύο κατευθύνσεις: α) θα μελετήσει τους τρόπους με τους οποίους χαρακτηριστικά στοιχεία της ποίησης και της προσωπικότητας του Καβάφη έχουν «επαναμεσοποιηθεί», ώστε να εξεταστούν οι ευρύτερες μεταβολές που υφίσταται η λογοτεχνία στο ψηφιακό περιβάλλον, β) θα χαρτογραφήσει, μέσω του καβαφικού παραδείγματος, διαφορετικές ψηφιακές πλατφόρμες, τη λογική και τη λειτουργία τους, καθώς και τη συμβολή τους στη δραστική αναμόρφωση της σχέσης του κοινού με την ποίηση. Επιπλέον, ο ερευνητικός σχεδιασμός προτείνει μεθόδους αναθεώρησης και ενημέρωσης της σύγχρονης διδασκαλίας, η οποία απευθύνεται πλέον σε μια γενιά σπουδαστών/χρηστών που έχει «φυσικοποιήσει» το οικοσύστημα και την κουλτούρα των μέσων διασύνδεσης. Παράλληλα, με την οργάνωση ενός συνεδρίου για την Ψηφιακή Ποίηση, το ερευνητικό πλαίσιο περιλαμβάνει εργαστήρια σε πανεπιστημιακά ιδρύματα που απευθύνονται σε φοιτητές και διδάσκοντες. Επιπρόσθετα, θα δημιουργηθεί ιστοσελίδα με την επιδίωξη να βοηθηθούν οι διδάσκοντες στην ανάπτυξη μεθοδολογιών που θα συνδυάζουν τη διδασκαλία της ποίησης με τη χρήση των νέων μέσων.
Symposium
Digital Poetry/Media Poetics
Saturday 17th September 2022
10:00-19:00, The Princeton Center of Athens, Timarchou 3, Pagkrati, Athens
This Symposium is part of the project “The Digital Afterlives of Great Poets; The Case Study of C.P. Cavafy” supported by the Research Centre for the Humanities (RCH) for the year 2022.
It is supported by the Onassis Foundation under the Special Grant & Support Programme for Scholars’ Association members.
Please book on Eventbrite for IN PERSON ATTENDANCE or join online on Zoom: https://princeton.zoom.us/j/95622656481
10:00-10:30 Welcome and Coffee
10:30-10:45 “New Digital Lives/Afterlives”
Welcome by Foteini Dimirouli, Research Centre for the Humanities Scholar and Onassis Scholar
Welcome by Kalliroe Linardou, RCH Board Member, Athens School of Fine Art
10:45-11:30 Keynote 1 “Digital Poetics: Human Expressivity and Algorithmic Agency”,
Jeneen Naji, Maynooth University
11:30-12:45 Panel 1: The Rise of Digital Poetics
- “Hashtag Nature Poem: Reading Instapoetry as Anthropocentric Art Form”,
James MacKay, European University Cyprus - “Tag-Bait: How Instapoets Promote Posts through Poe(t/m)-tagging”,
Jueunhae Knox, AHRC, University of Glasgow, University of Sheffield - “Who are your muses?”: Authorship and Performativity in AI Poetry Generation”,
Ioanna Zouli, National and Kapodistrian University of Athens - “Born-Digital Archives and the Future Literary”,
Anna Maria Sichani, School of Advanced Study, University of London
12:45-13:15 Q&A
13:15-14:15 Lunch Break
14:30-15:15 Keynote 2 “Ai-Da: How we made the world’s first ultra-realistic humanoid AI robot artist”, Aidan Meller, Oxford
15:15-16:30 Panel 2: Rethinking Authority: Cavafy Digital
- “Cavaf-e: A Case Study in Social Media Pedagogy”,
Foteini Dimirouli, postdoctoral researcher, Research Centre for the Humanities Scholar and Onassis Scholar - “Unlocking the Cavafy Archive: People – Images – Stories. A new digital education project”, Aggeliki Mousiou, Cavafy Archive | Onassis Foundation and Sophia Zisimopoulou, The Athens Fine Art School
- “Listening to the Cavafy ‘Dionysos’ recordings: Historicising Performance Traditions through Digital Tools”,
Fiona Antonelaki, University of Thessaly
16:30-17:00 Q&A
17:00-17:30 Coffee Break
17:30-18:30 Roundtable Discussion
18:30-19:00 Final Comments and Close
Symposium Programme (PDF, PNG)
Η Φωτεινή Δημηρούλη ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές και μεταπτυχιακές της σπουδές στην Αγγλική Λογοτεχνία (ΒΑ ΕΚΠΑ, ΜΑ Durham University). Στη συνέχεια, ολοκλήρωσε τη διδακτορική της διατριβή στη Συγκριτική Λογοτεχνία (DPhil University of Oxford) όπου ασχολήθηκε με την σταδιακή εδραίωση του Κ.Π. Καβάφη στον παγκόσμιο λογοτεχνικό κανόνα, όπως αυτή πραγματώθηκε με τις παρεμβάσεις και τις διαμεσολαβήσεις σημαντικών Αγγλόφωνων συγγραφέων κατά τον 20ο αιώνα. Το βιβλίο της Authorising the Other: C.P. Cavafy in the English and American Literary Scenes αναμένεται να εκδοθεί από τον οίκο Oxford University Press το 2022.
Εξελέγη postdoctoral fellow στο Princeton Center for Hellenic Studies το 2017, και αμέσως μετά μεταδιδακτορική ερευνήτρια στην Αγγλική και Συγκριτική Λογοτεχνία (Junior Fellow) και στρατηγική εποπτεύουσα του προγράμματος Ισότητας και Πρόσβασης στην Εκπαίδευση στο Keble College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, το οποίο αφορά στην ισότιμη κατανομή φοιτητών και φοιτητριών προερχόμενων από διαφορετικές μειονοτικές ομάδες.
Στις δημοσιεύσεις της έχει εξετάσει την παραγωγή της συγγραφικής φήμης μέσα από το πρίσμα κοινωνιολογικών θεωριών, καθώς και το ζήτημα της αυτονομίας του έργου τέχνης σε ιστορικές συνθήκες αυταρχισμού και λογοκρισίας. Η υπό εξέλιξη έρευνά της εστιάζει στις ψηφιακές αναδιαμορφώσεις της λογοτεχνίας, καθώς και στο ζήτημα της ταυτοτικής ετερότητας και του φύλου όπως αυτή εγγράφεται σε μεταφραστικές πρακτικές.
Η Φωτεινή Δημηρούλη έχει διδάξει μαθήματα συγκριτικής λογοτεχνίας με έμφαση στον 19ο και 20ο αιώνα επί σειρά ετών, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Τα ερευνητικά της πορίσματά έχουν επίσης αποτελέσει μέρος παρουσιάσεων σε διεθνή συνέδρια, συμπόσια και σεμινάρια. Είναι μέλος του Συνδέσμου Υποτρόφων του Ωνασείου, και Visiting Fellow του Hellenic Institute στο American College of Athens.