Συνοπτική Περιγραφή της Έρευνας
Ο σκοπός της παρούσας μεταδιδακτορικής έρευνας είναι να παραγάγει την πρώτη συστηματική ιστορική καταγραφή του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου της Λέρου, από την ίδρυσή του το 1957, έως και το 1995, όταν ολοκληρώθηκε το πρώτο στάδιο αποασυλοποίησης της Λέρου χάρη στη δράση της Ομάδας της Λέρου. Μέχρι στιγμής, οι προσπάθειες για να παραχθεί μια τέτοια καταγραφή έχουν λάβει χώρα μόνο από επαγγελματίες ψυχικής υγείας και όχι από ιστορικούς. Συνεπώς, η πρώτη συστηματική ιστορική καταγραφή του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου της Λέρου, όχι μόνο είναι σημαντική αυτή καθαυτή, αλλά και θα αποτελέσει αναπόσπαστο συμπλήρωμα της κοινωνικής, πολιτικής και πολιτισμικής ιστορίας της Ελλάδας στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα αλλά και της ίδιας της ιστορίας της ευρωπαϊκής ψυχιατρικής. Υπό αυτό το πρίσμα, αυτή η έρευνα επιδιώκει να αντλήσει δεδομένα από ένα εύρος πρωτογενών και δευτερογενών πηγών ούτως ώστε να παράσχει ένα αφήγημα που θα επικεντρώνεται γύρω από τις εξής τρεις θεματικές: α) Ποιες ήταν οι πρακτικές και οι συνθήκες διαβίωσης στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο της Λέρου σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους, ποιες είναι οι ομοιότητες και οι διαφορές με άλλα ελληνικά ψυχιατρικά νοσοκομεία της εποχής και πώς συνέβαλλε η Ομάδα της Λέρου στην μεταρρύθμιση της ελληνικής ψυχιατρικής; β) Πώς εντάσσεται το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο της Λέρου μέσα στο ευρύτερο κοινωνικό, πολιτισμικό και πολιτικό πλαίσιο της ιστορίας της Ελλάδας τον 20ο αιώνα; γ) Τι έχει να προσθέσει η ιστορία του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου της Λέρου και της Ομάδας της Λέρου σε μια συγκριτική ιστορία της ευρωπαϊκής ψυχιατρικής;
Η έρευνα της κ. Καρυδάκη ενισχύθηκε οικονομικά από το ΚΕΑΕ με τη χρηματοδότηση του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση.
Ημερίδα
“Η Λέρος στο Επίκεντρο και το Περιθώριο: Ιστορία, Πολιτική, Ψυχιατρική”
Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018
Ιστορικό Αρχείο ΕΚΠΑ
Σκουφά 45, Κολωνάκι
Η Hμερίδα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της έρευνας «Το Νησί των Απόκληρων: η Ιστορία του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Λέρου (1957-1995)» που χρηματοδοτεί το Κέντρο Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες (ΚΕΑΕ) για το έτος 2018, με την υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση.
Πρόγραμμα
16.00 Καλωσόρισμα/Εισαγωγή – Δανάη Καρυδάκη
16.30-18.00 (Συντονισμός: Δημήτρης Πλουμπίδης)
Επανεξετάζοντας τις απόπειρες ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στη μεταπολεμική Ελλάδα (δεκ. 1950-1970) – Δέσπω Κριτσωτάκη
Το «ένοχο μυστικό της Ευρώπης»; Σκέψεις για την ψυχιατρική του χθες και του σήμερα – Βάσια Λέκκα
Στη Χώρα του Ποτέ: Η ιστορία των τροφίμων με νοητική αναπηρία στη Λέρο (1958-1995) – Δανάη Καρυδάκη
18.00-18.30 Διάλειμμα
18.30-20.00 (Συντονισμός: Βαγγέλης Καραμανωλάκης)
Λογοδοτώντας για το τραύμα του άλλου: Η ανθρώπινη ζωή ως άσυλο ή ασυλία – Ειρήνη Αβραμοπούλου
Λέρος: από τόπος βασανισμού, από κολαστήριο, ένας τόπος-παράδειγμα ψυχιατρικής μεταρρύθμισης – Δότα Παγιοπούλου
Λέρος 1999 και 2018: Δύο ταξίδια στον χώρο, την Ιστορία και τη μνήμη – Τασούλα Βερβενιώτη
20.00-20.30
Προβολή ντοκιμαντέρ Η Ελευθερία είναι θεραπευτική – Ανδρέας Λουκάκος
20.30-21.00 – Συζήτηση/Συμπεράσματα
Πρόγραμμα Ημερίδας (PDF)
Βιογραφικά Συμμετεχόντων και Περιλήψεις Ανακοινώσεων (PDF)
Τα αποτελέσματα της έρευνας «Το Νησί των Απόκληρων: η Ιστορία του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Λέρου (1957-1995)» της Δρ. Δανάης Καρυδάκη έχουν εκδοθεί
από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη ΚΕΑΕ, στο πλαίσιο της εκδοτικής σειράς PIXELS@humanities και του τεύχους
Αποτελέσματα ερευνών 2028: γνωσιολογία – χώρος – υγεία – ιστορία.
Μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο της εδώ.
Η Δανάη Καρυδάκη γεννήθηκε το 1988 στην Αθήνα. Είναι ιστορικός του 20ου αιώνα με ερευνητικά ενδιαφέροντα την ιστοριογραφία, την κοινωνική ιστορία της ψυχιατρικής, την ιστορία της ψυχανάλυσης, την ιστορία του φύλου, την ιστορία της μαζικής βίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η μεταδιδακτορική έρευνα που εκπονεί υπό την αιγίδα του Κ.Ε.Α.Ε. εστιάζει στην ιστορία του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Λέρου (1957-1995) υπό το πρίσμα της κοινωνικής, πολιτισμικής και πολιτικής ιστορίας της Ελλάδας τον 20ο αιώνα. Ολοκλήρωσε το διδακτορικό της πάνω στη μεταπολεμική βρετανική ιστοριογραφία της μαζικής βίας με έμφαση στη χρήση ‘ψυ’ θεωριών στη μελέτη της ιστορίας στο Birkbeck του Πανεπιστημίου του Λονδίνου όπου και δούλεψε ως εποχιακή λέκτορας στα Τμήματα Ιστορίας και Πολιτικής. Έχει δημοσιεύσει άρθρα και βιβλιοκρισίες σε διάφορα ακαδημαϊκά περιοδικά και επιμελημένους τόμους και προετοιμάζει τώρα τη μονογραφία της “The Meaning of Evil: History and Psychoanalysis in the Columbus Centre (1961-1981)”.
Επιλεγμένες Δημοσιεύσεις
- Karydaki, Danae, ‘National Socialism and the English Genius: Revisiting George Orwell’s Political Views on Nazi Ideology’, Dapim: Studies on the Holocaust, (2016), 30:1, 53-73.
- Karydaki, Danae, ‘Nazism’s Inner Demons: Psychoanalysis and the Columbus Centre’ in S. Bar-Haim & H. Tyson eds., Psychoanalysis and the Humanities in the 21st Century, Routledge (forthcoming 2018).
- Karydaki, Danae, ‘Freud Under the Acropolis: the Challenging Journey of Psychoanalysis in Twentieth-Century Greece (1915-1995)’ History of the Human Sciences, (forthcoming 2018).
- Karydaki, Danae, ‘A Greek Neverland: The History of the Leros Asylums Inmates with Intellectual Disability (1958-1995)’ in Simon Jarrett & Jan Walmsley eds. People, Policy and Practice: Intellectual Disability in the Twentieth Century, Policy Press, (forthcoming 2018).
Επιλεγμένες Παρουσιάσεις
- 2018, Κομοτηνή: Ο Άγνωστος Όργουελ: Δοκίμια για τον Ναζισμό 1939-1945, Διημερίδα ‘Ελληνες Ιστορικοί Ευρωπαϊκής Ιστορίας: Όταν η περιφέρεια ερμηνεύει το κέντρο’, (ΔΠΘ).
- 2017, Αθήνα: Το Νησί των Απόκληρων: Η Κοινωνική Ιστορία της Λέρου στη Μεταπολεμική Περίοδο (1949-1989), Προ-σχέδια Ιστορίας, Αρχείο Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ).
- 2017, Λονδίνο: Reflections on Human Destructiveness: The Use of Psychoanalysis for the Comparative Study of Mass Violence. Ημερίδα Psychoanalysis & History, Institute of Historical Research.
- 2015, Μαδρίτη: Liberal Utopias: British Welfare State Ideologies, 1945-1979. Congreso internacional: Imaginarios utópicos: pasado, presente y future, Αυτόνομο Πανεπιστήμιο Μαδρίτης.
- 2015, Μάντσεστερ: The Voice of the Exile: Benjamin, Arendt, Foucault, Agamben and an Alternative Critique of Modernity. New Voices in Critical Theory SALC Seminar Series, Πανεπιστήμιο Manchester.
- 2015, Λονδίνο: Gender as an Analytical Category: the Usefulness of Joan Scott’s Concept in Contemporary Historiography. Theory Group, Τμήμα Ιστορίας, Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (Birkbeck).