Συνοπτική Περιγραφή της Έρευνας
Το κοχλιακό εμφύτευμα (ΚΕ) είναι μια ηλεκτρονική συσκευή που εμφυτεύεται χειρουργικά για να αποκαταστήσει την ακοή σε άτομα με σοβαρή έως πλήρη αισθητηριακή απώλεια της ακοής. Λόγω των τεχνολογικών περιορισμών αυτών των συσκευών, ο ήχος μεταδίδεται στο ακουστικό σύστημα με παραμορφωμένη φασματική λεπτομέρεια καθώς και με μειωμένη έκταση της δυναμικής, οι οποίες με τη σειρά τους μειώνουν σοβαρά την αντίληψη των ήχων. Κατά συνέπεια, οι χρήστες κοχλιακού εμφυτεύματος αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην επεξεργασία πολύπλοκων ήχων και βρίσκουν τη μουσική δύσκολα αντιληπτή.
Από την οπτική γωνία του συνθέτη, μια ενδιαφέρουσα ερώτηση που τίθεται είναι πώς να βρούμε αποδοτικά μέσα στη διαδικασία της σύνθεσης έτσι ώστε να διευκολύνουμε την κατανόηση και την απόλαυση της μουσικής από τους χρήστες κοχλιακών εμφυτευμάτων. Στο πλαίσιο αυτό, ο κύριος στόχος αυτής της έρευνας είναι να επανεξετάσει τις θεμελιώδεις αρχές της μουσικής σύνθεσης και ενορχήστρωσης και να προτείνει μια γραμματική προσαρμοσμένων κανόνων, λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς της ακοής σε χρήστες ΚΕ. Ως αποτέλεσμα, μπορεί να διατυπωθεί ένα σύστημα το οποίο θα περιλαμβάνει ένα σύνολο κανόνων και θα παρέχει χρήσιμες πρακτικές για τη σύνθεση μουσικής, που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά είτε για εκπαιδευτικούς ή για πολιτιστικούς σκοπούς. Με βάση αυτό το σύστημα, στη συνέχεια γράφεται ένα μουσικό κομμάτι για σύνολο οργάνων και παρουσιάζεται σε διάφορες ομάδες χρηστών ΚΕ. Αυτή η διαδικασία τελικά ακολουθείται από μια εστιασμένη μελέτη ερωτηματολογίου για την αξιολόγηση της δυνατότητας του προτεινόμενου συστήματος να βελτιώσει την αισθητική εμπειρία ενός χρήστη ΚΕ όταν ακούει μουσική.
Ιστότοπος έρευνας: : https://incide.mus.auth.gr/
Ανακοίνωση στο συνέδριο CI2021 COCHLEAR IMPLANTS IN CHILDREN AND ADULTS.
Διαδικτυακή Ημερίδα
Συνθέτοντας μουσική για άτομα με κοχλιακό εμφύτευμα
28 Ιανουαρίου 2022
Φουαγιέ Τμήματος Μουσικών Σπουδών Α.Π.Θ.
Για να εγγραφείτε ώστε να παρακολουθήσετε την ημερίδα διαδικτυακά, μεταβείτε εδώ και πατήστε στο σύνδεσμο “ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ“.
Η ημερίδα πραγματοποιείται στο πλαίσιο της έρευνας «Συνθέτοντας μουσική για χρήστες κοχλιακών εμφυτευμάτων: Αναθεωρώντας βασικές αρχές της μουσικής σύνθεσης και της ενορχήστρωσης», των Γ. Παπαδέλη και Δ. Οικονόμου που χρηματοδοτείται από το Κέντρο Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες (ΚΕΑΕ) για το έτος 2022.
10:00-10:30 ‘Εναρξη ημερίδας
Χαιρετισμός Άντα Διάλλα, Καθηγήτρια ΑΣΚΤ, Πρόεδρος ΔΣ ΚΕΑΕ
10:30-11:30 Ο ρόλος της μουσικής μετά την αποκατάσταση της ακοής
10:30-10:45 Η κοχλιακή εμφύτευση ως μέθοδος αποκατάστασης της ακουστικής λειτουργίας
Γ. Κυριαφίνης, PhD
10:45-11:00 Χαρακτηριστικά της ακουστικής αντίληψης μετά την εμφύτευση. Η περίπτωση της μουσικής
Κ. Παστιάδης, PhD
11:00-11:15 Το πρόγραμμα inCIde – στόχοι, αποτελέσματα και προεκτάσεις της έρευνας
Γ. Παπαδέλης, PhD
11:15-11:30 Σύνθεση μουσικής για άτομα με κοχλιακό εμφύτευμα: η οπτική του συνθέτη
Δ. Οικονόμου, PhD
11:30-14:30 Η μουσική ως εργαλείο (επαν)εκπαίδευσης της ακοής ατόμων με ΚΕ και αξιολόγησης ποιοτικών χαρακτηριστικών της
11:30-11:45 Η μουσική ως εργαλείο εκπαίδευσης της ακοής σε παιδία με ΚΕ
Δ. Τρούκα, MD
11:45-12:00 Συναισθηματική, κινητοποιητήρια και διαπροσωπική ανταπόκριση των παιδιών με κοχλιακά εμφυτεύματα μέσω του κλινικού αυτοσχεδιασμού στη Μουσικοθεραπεία
Δ. Γιωγιού, MD
12:00-12:15 Το μοντέλο φωτεινότητας-υφής-μάζας για τη σημασιολογική περιγραφή του μουσικού ηχοχρώματος και προοπτικές εφαρμογής του σε άτομα με προβλήματα ακοής
Α. Ζαχαράκης, PhD
12:15-12:30 Λεκτική – σημασιολογική περιγραφή ποιοτικών χαρακτηριστικών της μουσικής από χρήστες συσκευών υποβοήθησης της ακοής
Γ. Δημητρούδης, PhD
12:30-13:00 Χρήστες και χρήστριες κοχλιακού εμφυτεύματος μιλούν για τις εμπειρίες τους με τη μουσική
13:00-13:30 Διάλειμμα
13:30-14:30 Μουσικό εργαστήριο με χρήστες/στριες ΚΕ
Προετοιμασία-διεύθυνση οργανικού συνόλου: Βλαδίμηρος Συμεωνίδης
Μουσικό σύνολο:
Αθανασία Σιαμέτη – βιολί 1
Μιχαήλ Χατζηασεμίδης – βιολί 2 Βίκη Ηλιάδου – τσέλο
Μαργαρίτα Ερμίδου – τσέμπαλο
14:30 Λήξη ημερίδας
Αφίσα Ημερίδας (JPG)
Πρόγραμμα Ημερίδας (PDF)
Ο Γιώργος Παπαδέλης (ResearcherID: G-1417-2015) είναι καθηγητής στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης με ειδίκευση στη Μουσική Ακουστική, την Ψυχοακουστική και τη Μουσική Πληροφορική. Είναι επίσης διευθυντής του Εργαστηρίου Τεχνολογιών Ήχου και Μουσικής του ιδίου τμήματος. Η διδασκαλία του σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο επικεντρώνεται σε επιμέρους τομείς της Μουσικής Ακουστικής, της Μουσικής Πληροφορικής, της Μουσικής τεχνολογίας, της Ψυχοακουστικής, της Ακουστικής/μουσικής αντίληψης σε παθολογικούς πληθυσμούς και της Ηλεκτρονικής Εκπαίδευσης. Τα τρέχοντα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται α) στη μελέτη χαρακτηριστικών της αντίληψης του ήχου (ακουστότητα, χροιά, χρονική διάρκεια) και της μουσικής με έμφαση σε ζητήματα αντίληψης του μουσικού ρυθμού, β) στην ανάπτυξη και προτυποποίηση μεθόδων μέτρησης και αξιολόγησης των βασικών μουσικών δεξιοτήτων σε ειδικές κατηγορίες πληθυσμού, ιδιαίτερα σε παιδιά προσχολικής ή πρωτοσχολικής ηλικίας με τυπική ανάπτυξη ή/και μαθησιακές δυσκολίες, και γ) στη διερεύνηση της καταληπτότητας του λόγου και χαρακτηριστικών της αντίληψης της μουσικής σε άτομα με προβλήματα ακοής και χρήστες κοχλιακών εμφυτευμάτων. Στο πλαίσιο των παραπάνω πεδίων έρευνας έχει αναπτύξει επιστημονικές συνεργασίες με το Center for Reading and Language Research (Tufts University – U.S.A.), το Institute for Music in Human and Social Development (University of Edinburgh – Scotland) και το Laboratory for Active Implantable Systems (Institute of Mechatronics, University of Innsbruck – Austria).
Ο Δημήτρης Οικονόμου σπούδασε Σύνθεση στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών – Σχολή Καλών Τεχνών, Α.Π.Θ. (ΒΑ/ΜΑ, PhD τάξη καθ. Χρήστου Σαμαρά) και στο Πανεπιστήμιο του York (ΜΑ, με τον καθ. William Brooks). Διδάσκει στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών, της Σχολής Καλών Τεχνών Α.Π.Θ ως εξωτερικός συνεργάτης και διδάσκοντας Π.Δ. 407/80. Επίσης διδάσκει Σύνθεση και Ανώτερα Θεωρητικά στο ωδείο Μουσικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης. Το συνθετικό του έργο επικεντρώνεται στις έννοιες του χρόνου και της αντίληψης. Ειδικότερα, στοχεύει στα χαρακτηριστικά του ήχου που προκύπτουν από τη διάσπαση, την παρεμβολή, την επανάληψη και την παραμόρφωση διαδοχικών μετασχηματισμών και διαφορετικών μορφών εξέλιξης της μουσικής υφής, υποδηλώνοντας μια υφολογική προσέγγιση που βασίζεται στην οικονομία του μουσικού υλικού. Η μουσική του αναδεικνύει το παράδοξο που δημιουργείται με την προσομοίωση χαρακτηριστικών μετα-ψηφιακής αισθητικής στη σύνθεση ακουστικής μουσικής, προβάλλοντας, αλλά ταυτόχρονα και διακόπτοντας σχέσεις αιτιότητας μέσα στο έργο. Έχει λάβει βραβεία Σύνθεσης στην Ελλάδα και το εξωτερικό όπως το ”Royal Philharmonic Society Composition Prize 2009” (UK), το Βραβείο ”Charities Philharmonia Young Composers Award 2009” (UK), Τιμητικό Βραβείο στον 34ο διεθνή διαγωνισμό F. Mompou 2013 (ES) και το Βραβείο του διαγωνισμού International Composer Pyramid 2009-12 (UK – FR). Έχει λάβει επίσης τα: Β’ Βραβείο στον 8ο Διαγωνισμό Σύνθεσης στη μνήμη του Γ. Α. Παπαϊωάννου, της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών (2007), Β’ Βραβείο στον Τρίτο Διεθνή Διαγωνισμό Σύνθεσης του Κέντρου Μεσογειακής Μουσικής Λαμίας (2006), Βραβείο στο 1ο Εργαστήριο Σύγχρονης Μουσικής Μεγάρου Θεσσαλονίκης (2006), Βραβείο στο διαγωνισμό σύνθεσης για τα 20 χρόνια λειτουργίας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών Α.Π.Θ. (2006), Βραβείο στο Εργαστήριο Σύγχρονης Μουσικής Μεγάρου Αθηνών (2005), Βραβείο στο πρώτο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Αθήνας (2003) κ.α. Δουλειά του έχει εκδοθεί από τον εκδοτικό οίκο Edition Peters ενώ έχει λάβει παραγγελίες και αναθέσεις από συμφωνικές ορχήστρες όπως την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, την Philharmonia Orchestra (UK), Charities Philharmonia (UK), την Εθνική Λυρική Σκηνή, και σύνολα όπως τα Berlin PianoPercussion (DE), Trio IAMA (GR), Dissonart Ensemble (GR), Piandaemonium Ensemble (GR), Contra Tempo (GR), Lontano Ensemble (UK), Chimera Ensemble (UK), Ossian Ensemble (UK), Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής (GR) μεταξύ άλλων. Έργα του έχουν παρουσιαστεί με πολυάριθμες εκτελέσεις παγκοσμίως, ενώ δισκογραφικά η δουλειά του κυκλοφορεί σε συλλογές από την Dissonance Records και Irida Classical.